Serbska wyša šula Ralbicy

Stawizny Ralbičan šule sahaja daloko wróćo do lěta 1685. Tehdy natwari so mjenujcy prěnje šulske twarjenje w mjenowanej wjesce. Twar bě jednory, z drjewa a słomjanej třěchu. Dźěći z wokoliny wuknychu w tutym dwuposchodowym tykowanym domje čitać, pisać a ličić, předewšěm pak nawuknychu tu tež němsku rěč. Po času sta so němska rěč z wučbnej rěču. Nowe, masiwnje z cyhelow natwarjene šulske twarjenje nasta w lěće 1885 wosrjedź wsy. W tutej wjesnej šuli wučachu so šulerjo prěnjeho do štwórteho resp. pjateho do wosmeho lětnika zhromadnje. Tuta šula so w druhej swětowej wójnje chětro wobškodźi. Po znowanatwarjenju šule přez wobydlerjow gmejny Ralbicy kaž tež po wospjetnym saněrowanju wuknychu w tutym twarjenju do šulskeho lěta 2001/02 jenož hišće zakładni šulerjo. Dźensa wužiwa so twarjenje, kiž so wot wučerjow a šulerjow "Stara šula" mjenuje, za technisku wučbu srjedźneje šule.

Šulske twarjenje z lěta 1685, kotrež steješe tehdy w bliskosći noweje natwarjeneje šule, kupi gmejna w lěće 1845. Za 1200,-hr. předa wona ju w lěće 1896 dale do Drježdźan. Hišće w samsnym lěće bu twarjenje wottwarjene a na sakskej ludowědnej wustajeńcy jako přikład staroserbskeho twarstwa zaso postajene. Dźensa móže so model tuteje jónkrótneje šule, kotryž so po skónčenju mjenowaneje wustajeńcy wudźěła, w Serbskim muzeju w Budyšinje wobdźiwać.

W septembrje lěta 1974 dotwari so skónčnje twarjenje dźensnišeje Ralbičan šule, kotrež so zhromadnje wot wyšeje kaž tež zakładneje šule wužiwa. Z lěta 1975 so w tutej šuli wuči. Tež jědźernja a sportowa hala, kiž je do šulskeho twara sobu integrowana, so wot wobeju šulow zhromadnje wužiwatej. W lěće 2014 bu naša srjedźna šula wobšěrnje saněrowana. Z lěta 1984 liči SSŠ Ralbicy jako UNESCO-projektna šula a je z tym jenička serbska UNESCO-projektna šula na swěće. UNESCO-dźěło na tutej šuli bazuje na třoch stopach. K tomu liča přećelske styki do Pólskeje a Čěskeje, ekologiske a přirodoškitne wusměrjenje wučby a zwonkašulskich zaběrow kaž tež pěstowanje serbskeje rěče a kultury, při čimž so posledni mjenowany fakt jako hłowny směr skutkowanja wobhladuje. Tohodla je tež samozrozumliwje, zo wužiwa so na šuli serbšćina jako wobchadna rěč.